Samenwonen zonder iets te hebben geregeld in de vorm van een huwelijk, samenlevingscontract of testament, dat is toch geen probleem? Wel in het geval als je partner komt te overlijden, want dan beginnen de problemen rondom de nalatenschap. De nalatenschap gaat dan namelijk niet naar jou als langstlevende, maar naar de eventuele kinderen of de ouders, (half)broers en (half)zussen van de overledene. Dit kan leiden tot heel vervelende situaties. In deze blog stellen we je aan de hand van voorbeelden op de hoogte van de gevolgen en hoe je die kunt voorkomen.
Niet getrouwd, wel een koophuis
Jan (50) en Monica (48) wonen in een koophuis en hebben twee kinderen die al op zichzelf wonen. Plots komt Jan te overlijden. Als Jan en Monica getrouwd zouden zijn, dan had Monica als langstlevende het huis gekregen. Omdat ze niet getrouwd zijn, houdt Monica haar helft van het koophuis – mits de helft op haar naam staat – en erven de kinderen het deel van vader Jan. Je zou kunnen veronderstellen dat, wanneer de kinderen een goede relatie hebben met moeder, zij het verkregen deel aan moeder geven. Op deze manier krijgt weduwe Monica toch de gehele erfenis. Dit is helaas niet de realiteit, want de Belastingdienst ziet dit als een schenking van de kinderen aan de moeder.
Deze schenking heeft tot gevolg dat over het erfdeel van de kinderen flink belasting moet worden betaald. Als de helft van het huis 200.000 euro waard is, dan betaalt de moeder daarover bijna 67.000 euro schenkbelasting. Dit is volgens Nora van Oostrom, van de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie, nog een rooskleurig voorbeeld. Zij komt namelijk ook gevallen tegen waarbij de relatie met de kinderen minder goed is of dat partners van de kinderen het erfdeel niet zomaar volledig aan de weduwe of weduwnaar willen schenken.
Een weduwe of weduwnaar hertrouwt
Monica ontmoet een nieuwe partner, Henk, ze trouwen en Monica regelt in haar testament dat haar helft van het huis aan Henk wordt nagelaten. Monica komt te overlijden. De kinderen van Monica moeten met Henk om de tafel om hun deel van het huis te krijgen. Had Monica geen testament laten opstellen, dan ging het huis na haar overlijden volledig naar de kinderen en had Henk moeten vertrekken.
De wijze les die uit dit voorbeeld volgt is, wanneer je als weduwe of weduwnaar met een nieuwe partner gaat samenwonen in een koophuis, zo snel mogelijk een bezoek moet brengen aan de notaris om bijvoorbeeld elkaar tot erfgenaam aan te wijzen.
Nieuwe liefde na een scheiding
Sam (35) en Jessica (34) wonen samen en hebben twee kinderen, ze hebben elkaar tot erfgenaam benoemd in hun testament. Na vijf jaar gaan ze uit elkaar. Even later krijgt Sam een nieuwe vriendin en trouwt met haar. Sam gaat er van uit dat hij zijn testament niet hoeft te herroepen omdat ze in gemeenschap van goederen zijn getrouwd en daarmee automatisch elkaars erfgenaam worden. Maar als Sam komt te overlijden wijst zijn oude testament zijn eerste partner Jessica, samen met de kinderen, aan als erfgenaam.
Om dit te voorkomen moet het testament na een scheiding worden herroepen, zodat de tweede vrouw van Sam erfgenaam was geweest. Hoe deze zaak is afgelopen? Jessica, de ex van Sam, heeft afgezien van de erfenis. De huidige partner van Sam en de kinderen hebben de nalatenschap verdeeld en hebben veel belasting betaald. Het lijkt een harmonieuze oplossing, maar hiervoor waren veel gesprekken bij de notaris nodig en is onnodig veel belasting betaald.
Samenwonend zonder kinderen
Ook als je geen kinderen hebt is het belangrijk om de vererving van je bezittingen vast te leggen in een testament. Doe je dit niet, dan gaat de erfenis naar ouders, broers en/of zussen. Zij kunnen ervoor kiezen om de erfenis te verwerpen omdat zij de partner van de overledene de erfenis gunnen. Helaas gaat dat in dit geval niet op: wanneer ouder, broer of zus de erfenis verwerpt, dan gaat deze naar hun kinderen, ooms, tantes of nichten en neven. Van Oostrom ziet het in dit soort gevallen vaak gebeuren dat de nalatenschap door familie wordt geaccepteerd, in plaats van dat er wordt gedacht aan de partner.
Totdat hierover veranderingen in de wet plaatsvinden moet men alert zijn op de nalatenschap door het te laten vastleggen in een testament. Denk hier dus vooral aan bij het krijgen van een kind of wanneer je in scheiding ligt. De notaris heeft hier vaak geen zicht op waardoor we je er niet tijdig voor kunnen waarschuwen.
Meer informatie?
Neem contact op of vraag een offerte aan.